Архітэктура (лац.: architectura — будаўніцтва, дойлідства, ад стар.-грэч.: ἀρχι — старшы, галоўны і τέκτων — будаўнік, цясляр) — адна з найбольш усёабдымных абласцей чалавечай дзейнасці, якая займаецца арганізацыяй прасторы і часу і вырашае любыя прасторавыя і часавыя задачы, ад распрацоўкі стратэгій развіцця агламерацый да дызайну дзвярных ручак.
Па словах старажытнарымскага архітэктара Вітрувія, архітэктура засноўваецца на трох пачатках: лац.: firmitas — трываласць, лац.: utilitas — карысць і лац.: venustas — прыгажосць (т. з. Трыяда Вітрувія) — і ляжыць у вызначаных гарманічных адносінах да прапорцый чалавечага цела
Выдатны артыкул
Нясвіжскі палацава-паркавы комплекс
Нясвіжскі палацава-паркавы комплекс — помнік архітэктуры XVI—XVIII стагоддзяў. Закладзены князем М. К. Радзівілам Сіроткам у 1583 г. на паўднёвым захадзе ад Нясвіжа, на месцы драўлянага замка (1533). На пачатку (да 1599 г.) ў будаўніцтве ўдзельнічаў італьянскі архітэктар Дж. Бернардоні. У XVI—XX стагоддзях — рэзідэнцыя князёў Радзівілаў. Уключае ў сябе ўласна замак, замкавыя ўмацаванні, а таксама вялікі ландшафтна-пейзажны парк.
Нясвіжскі замак з'яўляецца родапачынальнікам новага тыпу бастыённых умацаванняў у Беларусі — так званай новаітальянскай сістэмы. На момант пабудовы замак лічыўся адным з самых магутных і дасканалых збудаванняў падобнага тыпу. У замку не было недахопу ў артылерыі, ручной агнястрэльнай зброі і вайсковай амуніцыі. Ён меў важнае ваеннае значэнне на працягу некалькіх стагоддзяў, быў месцам сканцэнтравання атрадаў прыватнай арміі Радзівілаў. У агульнай планіроўцы і пабудове прыкметная тэндэнцыя да сіметрычнасці. Цэнтральны корпус, перабудаваны ў XVIII стагоддзі, вылучаецца сваім архітэктурна-мастацкім рашэннем (далей…).
Барысаглебская царква, Каложская царква, Каложа — помнік мураванай старажытнарускай архітэктуры, адзіны помнік Гродзенскай школы дойлідства, які часткова захаваўся. Знаходзіцца ў Гродне на тэрыторыі былога Каложскага пасада на высокім правым беразе Нёмана, побач з Замкавай гарой, непадалёку ад Старога замка. Пабудавана ў 2-й палове XII стагоддзя з цэглы. Захавалася паўночная і частка заходняй сцяны, тры апсіды і два заходнія падкупальныя слупы. З-за сваіх архітэктурных асаблівасцей: маёлікавая падлога, галаснікі, каменныя ўстаўкі, узоры з керамічных плітак, — храм не меў аналагаў ва ўсходнеславянскай архітэктуры. Адбываецца рэстаўрацыя царквы (далей…).