Капліца Каралеўскага каледжа
Капліца | |
Каралеўскага каледжа | |
---|---|
King's College Chapel | |
![]() | |
52°12′17″ пн. ш. 00°06′59″ у. д.HGЯO | |
Краіна |
![]() |
Горад | Кембрыдж |
Канфесія | Англіканства |
Епархія | Anglican Diocese of Ely[d][1] |
Архітэктурны стыль | готыка |
Дата заснавання | 1446 |
Сайт | kings.cam.ac.uk/c… (англ.) |
![]() |
Капліца Каралеўскага каледжа ў Кембрыджы, Англія — шэдэўр англійскай перпендыкулярнай готыкі[2], які лічыцца візітнай карткай універсітэцкага Кембрыджа[3].
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/20130808_Kings_College_Chapel_01.jpg/220px-20130808_Kings_College_Chapel_01.jpg)
Кембрыдж і Оксфард, гарады, дзе знаходзіліся найбуйнейшыя ў Англіі ўніверсітэты, заўсёды прыцягвалі асаблівую ўвагу англійскай кароны. Гэта азначала, у тым ліку, цікавасць манархаў да будаўніцтва каледжаў і звязанай з імі інфраструктуры. Будаўніцтва капліцы Каралеўскага каледжа было распачата ў 1444 годзе па загаду англійскага караля Генрыха VI, які сам вызначыў памеры будучага грандыёзнага збудавання. 25 ліпеня 1446 года Генрых VI асабіста заклаў першы камень у падмурак капліцы. Архітэктарамі капліцы завуць Рэджынальда Элі і Нікаласа Клоаса. Да канца валадарання Рычарда III (1485), нягледзячы на Вайну Пунсовай і Белай ружы было завершана і падведзена пад дах пяць пралётаў капліцы. У 1506 годзе Кембрыдж наведаў кароль Генрых VII і прафінансаваў заканчэнне будаўніцтва, прычым пакінуў грошы з такім разлікам, каб будаўніцтва магло працягвацца і пасля яго смерці. У 1515 годзе, пры Генрыху VIII, будаўніцтва капліцы Каралеўскага каледжа ў Кембрыджы было завершана архітэктарам Джонам Уэстэлам.
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/KingsCollegeChapelWest.jpg/220px-KingsCollegeChapelWest.jpg)
Падчас Грамадзянскай вайны XVII стагоддзя капліца выкарыстоўвалася ў якасці навучальнага палігона войскамі Олівера Кромвеля. Аднак яна пазбегла сур'ёзных пашкоджанняў, магчыма, таму, што Кромвель сам у свой час быў кембрыджскім студэнтам. Надпісы, пакінутыя салдатамі арміі парламента, да гэтага часу можна знайсці на паўночнай і паўднёвай сценах алтара. Падчас Другой сусветнай вайны большая частка вітражоў была знята, і капліца Каралеўскага каледжа зноў засталася цэлай.
Капліца Каралеўскага каледжа актыўна выкарыстоўваецца як па сваім прамым прызначэнні, так і для правядзення ўрачыстых мерапрыемстваў Каралеўскага каледжа. Так, штогод у маі Каралеўскае музыкальнае таварыства праводзіць тыдзень канцэртаў. Гэта падзея нязменна папулярна сярод студэнтаў, выпускнікоў і гасцей Кембрыджа, не ў апошнюю чаргу дзякуючы бясплатнаму шампанскаму і клубніц са сліўкамі, якімі частуюць пасля канцэрту. Капліца знакамітая сваёй цудоўнай акустыкай, шырока вядомы хор капліцы Каралеўскага каледжа, які складаецца са студэнтаў Кембрыджскага ўніверсітэта.
Архітэктура[правіць | правіць зыходнік]
Збудаваная пад эгідай каралеўскай улады для Каралеўскага каледжа Кембрыджа, капліца мае сапраўды каралеўскія памеры. Даўжыня будынка — 289 футаў (88 метраў), шырыня нефа 12 метраў, вышыня збораў 29 метраў. Будынак капліцы мае форму прамавугольнага паралелепіпеда, якая добра чытаецца, але яго аб’ём відавочна большы за функцыянальна абгрунтаваныя велічыні.
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/KingCollChapIntDehio.jpg/180px-KingCollChapIntDehio.jpg)
Капліца Каралеўскага каледжа па праве можа лічыцца эталонам перпендыкулярнага стылю ў готыцы. Яе незвычайная для ранніх гатычных збудаванняў прамавугольная планіроўка ўзнікла як вынік назапашанага раней тэхнічнага досведу ўзвядзення царкоўных збудаванняў. Высокія сцены капліцы запоўнены шырокімі зашклёнымі плоскасцямі аконных праёмаў, якія злучаюцца з дэталёва прапрацаванымі скульптурамі. Гэта чыста англійская архітэктурная традыцыя, якая не мае аналагаў у еўрапейскім дойлідстве. Размяшчэнне на бакавых сценах вялікіх аконных праёмаў стала магчыма дзякуючы сістэме контрфорсаў, якія апяразваюць будынак. Выразны галоўны фасад напалову запоўнены велізарным акном з вітражамі. Дзве вуглавыя вежы адцяняюць зашклёную плоскасць фасада, нагадваючы вежы англійскіх замкаў, што адпавядае архітэктурным канонам XV стагоддзя.
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/King%27s_College_Chapel_-_fan_vaulted_ceiling_-_Cambridge_-_UK_-_2007.jpg/220px-King%27s_College_Chapel_-_fan_vaulted_ceiling_-_Cambridge_-_UK_-_2007.jpg)
Накіраванасць увысь падкрэсліваецца тонкімі вытанчанымі калонамі, якія падтрымліваюць веерныя перакрыцці скляпенняў. Веернае перакрыцце — яскравая асаблівасць англійскай готыкі, раней такое рашэнне ўжывалася толькі для параўнальна невялікіх памяшканняў. Упершыню яно было ўжыта ў архітэктуры Глостэрскага сабора, але толькі ў Кембрыджы веерная канструкцыя скляпенняў атрымала яскравая і суцэльнае мастацкае ўвасабленне. Асаблівае захапленне выклікае той факт, што веернае скляпенне капліцы створана не традыцыйным спосабам, калі спачатку выкладваюцца нервюры, а потым запаўняецца прастора між імі; а сабраны з разных каменных блокаў немалой масы, якія падымаліся і ўсталёўваліся на галавакружнай вышыні[4].
Вітражы капліцы Каралеўскага каледжа ў Кембрыджы лічацца адным з лепшых твораў XVI стагоддзя. Усходняе фасаднае і дваццаць чатыры бакавых акна зашклёны фламандскімі майстрамі ў 1515—1531 гадах. Толькі вялікае акно ў заходняй сцяне атрымала вітражнае шкленне толькі ў 1879 годзе.
Зноскі
- ↑ https://www.achurchnearyou.com/
- ↑ Saltmarsh, John King’s College (у зборніку Victoria County History of Cambridgeshire, Частка III, выд. J.P.C. Roach, 1959).
- ↑ У прыватнасці, выява капліцы Каралеўскага каледжа прысутнічае на лагатыпе гарадскога савета
- ↑ Франческа Прина, Елена Демартини. 1000 лет мировой архитектуры/Пер. с англ. — М.: Омега, 2008. — С. 126 - 127. — 432 с. — ISBN 978-5-465-01682-7.