Гара Міндоўга
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Mindo%C5%ADh_Hill%2C_Navahradak.jpg/220px-Mindo%C5%ADh_Hill%2C_Navahradak.jpg)
Гара Міндоўга — пагорак у Навагрудку, размешчаны на тэрыторыі, абмежаванай вуліцамі Мінскай, 1 Мая і пешаходным пераходам, які злучае вуліцы Мінскую і 1 Мая.
Паводле падання ў XIII стагоддзі тут быў пахаваны заснавальнік Вялікага Княства Літоўскага князь Міндоўг. Пра паданне ўпамінаецца ў першай манаграфіі пра Навагрудак, выдадзенай на лацінскай мове ў Львове ў 1795 годзе. Незадоўга да смерці ад рук сваіх палітычных праціўнікаў ён адмовіўся ад каталіцтва і быў пахаваны па паганскаму абраду пад гарой (курганом).
Паводле іншай версіі, такая назва магла ўзнікнуць ад таго, што на гэтай гары і вакол яе, магчыма, праходзіла ў 1253 годзе каранацыя Міндоўга, які прыняў ад Папы Рымскага Інакенція IV карону і тытул Караля Літвы — першага і адзінага, бо паводле летапісу, каранацыя праходзіла не ў замку, а каля яго.
Асаблівую папулярнасць легенда пра гару Міндоўга набыла дзякуючы вядомаму паэту, ураджэнцу Навагрудка Адаму Міцкевічу, у творах якога не раз з’яўляецца góra Mendoga[1][2][3]
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Navahradak%2C_Mindo%C5%ADh._%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%9C%D1%96%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%9E%D0%B3_%281898%29.jpg/220px-Navahradak%2C_Mindo%C5%ADh._%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%9C%D1%96%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%9E%D0%B3_%281898%29.jpg)
Паводле іншага падання, пазней на вяршыні гары была мармуровая надмагільная пліта на якой узвышалася выява дзяўчыны з тварам анёла. Тут была пахавана прыгажуня Крыся, якая стала правобразам для многіх скульптур і насценных роспісаў у касцёлах Вільні. Аўтарам віленскіх скульптур, як і надмагільнага помніка на Гары Міндоўга быў закаханы ў Крысю італьянскі скульптар Джавані Перэці.
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Navahradak%2C_Mindo%C5%ADh._%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%9C%D1%96%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%9E%D0%B3_%28J._Bu%C5%82hak%2C_1910%29.jpg/220px-Navahradak%2C_Mindo%C5%ADh._%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%9C%D1%96%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%9E%D0%B3_%28J._Bu%C5%82hak%2C_1910%29.jpg)
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Navahradak%2C_Mindo%C5%ADh._%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%9C%D1%96%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%9E%D0%B3_%28J._Bu%C5%82hak%2C_1909%29.jpg/220px-Navahradak%2C_Mindo%C5%ADh._%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%9C%D1%96%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%9E%D0%B3_%28J._Bu%C5%82hak%2C_1909%29.jpg)
Прыкладна з канца XVII стагоддзя на Гары Міндоўга размяшчаліся агульнагарадскія хрысціянскія могілкі. Значная колькасць помнікаў з каменю і металу, а таксама драўляных крыжоў «на гары» адлюстравана на фотаздымках першай трэці XX стагоддзя. Перасталі гэтыя могілкі выкарыстоўвацца для пахаванняў з пачатку 1920-х гадоў. Захаваліся некаторыя надмагільныя пліты. Найстарэйшы надмагільны помнік на Гары Міндоўга, які захаваўся да нашага часу, датуецца 1820 годам.
У ліпені 1993 года на гарадскім свяце з нагоды 740-годдзя каранацыі Міндоўга ля падножжа гары ўстаноўлены памятны знак скульптара У. М. Лятуна.
У верасні 2014 года каля гары была пастаўлена металічная скульптура Міндоўга вышынёй каля 2,5 метраў.[крыніца?]
Зноскі
- ↑ Увекавечанне міфа Вакол помніка літоўскаму князю Міндоўгу ў Навагрудку
- ↑ Краўцэвіч А. Блуканне па міфах // Беларуская Думка № 5, 2013.
- ↑ Груша А. Нужен ли Новогрудку памятник Миндовгу? // Беларуская Думка № 8, 2013.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь: [Даведнік] / склад. В. Я. Абламскі, І. М. Чарняўскі, Ю. А. Барысюк. — Мн.: БЕЛТА, 2009. — 684 с. — 1 000 экз. — ISBN 978-985-6828-35-8.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Гара Міндоўга
- Гара Міндоўга на сайце Radzima.org
- Гара Міндоўга на сайце Глобус Беларусі (руск.)
Для гэтага артыкула не запоўнены шаблон-картка {{Узгорак}}. |